Sjorhout kopen, bewerken en bewaren
Sjorhout zoals wij dat in België kennen, is over het algemeen naaldhout. De beste soort is ‘Epesia’ (fijnspar of Picea Abies), een snelgroeiende soort met rechte stam en dunne schors die je overal in de Ardennen ziet groeien.
Koop nooit “Douglas” (Douglasspar of Pseudotsuga menziesii), te herkennen aan de dikke schors. Pas gekapt (dus nat) is dit hout heel zwaar, na het drogen verrassend licht en zwak.
Je hebt zowel binnenlandse als buitenlandse (voornamelijk Scandinavisch) Epesia. In het Noorden groeit het hout langzamer wegens minder zon en daardoor is het harder, dunner en sterker, maar vooral duurder.
Drogen
In tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen, kan je sjorhout beter niet ontschorsen om het te laten drogen. De schors zorgt er namelijk voor dat het hout aan de binnen- en buitenkant gelijkmatig droogt zodat geen verharding van de buitenkant optreedt en scheuren in de langsrichting ontstaan. Kenners beweren bovendien dat het ongedierte onder de schors geen negatieve invloed heeft op het hout. Laat de balken dus mét schors drogen maar draai ze, net als goede wijn, regelmatig om. Regen kan geen kwaad, maar scherm ze wel af tegen te felle zon.
Diameter
De diameter van sjorhout wordt gemeten bij het dikste eind van de balken. Bij hout voor planken is dat juist omgekeerd, daar is de kleinste diameter maatgevend. Voor de schors reken je één centimeter bij de diameter. Koop best geen hout per ‘sterre’, één kubieke meter volume, dat is meestal brandhout in stukken van één meter en niet echt geschikt als sjorhout.
Een ideale diameter is er niet, die hangt af van het doel, de gewenste sterkte, de leeftijd van de jongeren die ermee gaan werken, enz. Een richtlijn voor de diameter: twaalf cm is oké, boven de vijftien cm wordt het veel te zwaar, onder de tien cm is het te dun en wellicht gevaarlijk.
Lengte
Balken van tweeëneenhalf à drie meter worden het meest gebruikt in normale kampconstructies. Wel zul je per kook- of eetshelter altijd een drietal balken van viereneenhalf à vijf meter nodig hebben voor de tafel en de nok.
Waar kopen?
Hout om te sjorren koop je best per stuk, liefst in een klein zagerijtje waar je zelf de balken met de hand kunt uitzoeken en oppakken. Zo voel en ruik je wat je koopt! Kies ook een zagerij waar het hout manueel wordt behandeld. Als de zijtakken machinaal verwijderd worden is er namelijk erg veel kans op beschadiging van de schors, met ongelijkmatig drogen tot gevolg, of steken de stompjes van de zijtakken gemiddeld toch nog een centimeter uit. Je herkent machinaal “gestripte” balken door de ontschorste banden in de lengterichting.
Je kan ook eens gaan praten met de beheerder van het plaatselijk natuurdomein of gemeentebos. Dikwijls kun je aan gratis sjorhout komen door met een aantal mensen mee te werken bij het beheer van het bos en zo je leer je nog wat ook!
Prijzen
Langere balken zijn duurder, omdat de kans op scheefgroeien daarbij groter is.
Ben je geholpen met deze info?